در میان قلمروهای مختلف تربیتی، اخلاق یکی ازبرجسته‎ترین حوزه‎هایی است که دال بر عاملیت انسان است؛ زیرا مسؤولیت و پاسخگویی انسان را در برابر انجام یا ترک عمل می طلبد. بر این اساس، چگونگی تربیت کارآمد در حوزه اخلاق در گرو داشتن تعریفی روشن از چیستی ظرفیت‎های عاملی انسان است. یکی از نظریه‎هایی که به عاملیت اخلاقی توجه کرده، نظریه یادگیری شناختی ـ اجتماعی آلبرت بندورا است. وی ظرفیت انسانی لازم برای ...

نظریه ساختاربندی به جهت ماهیت تلفیقی و نیز پیوستاری آن مستلزم درنظر گرفتن دوگانگی های دیرپایی است که جامعه شناسی از دیرباز درگیر آن بوده. دوگانگی هایی چون عین (object)، ذهن (subject)، ساختار (structure)، عاملیت (agency) از جمله مهمترین تقابل های این دانش نظری می باشند. اما هدف نظریه ساختاربندی (خاصه در آراء مقدماتی چون گیدنز و بوردیو) فهم پیوستاری و دینامیک، عاملیت انسانی، در فرایند شکل گیری سا...

تعیین چگونگی پیوند میان عاملیت و ساختار امری بسیار مهم در مطالعات علوم اجتماعی و شناخت جهان است. نظریه های اجتماعی برای فهم پدیده های اجتماعی تبیین های متفاوتی بدست داده اند. نظریه ساخت یابی گیدنز با درک دوسویگی عاملیت و ساختار بر این باور است که ساختار به عنوان یک نظم جهانی بر رفتار افراد جامعه تاثیر می گذارد و یک کردار اجتماعی شکل می گیرد. مفهوم استفاده از اطلاعات ارائه شده توسط تیلور مبتنی ب...

نظریه کنشگر شبکه به عنوان یکی از نظریه های مهم در مطالعات علم و فنّاوری، از وساطت مصنوعات و عامل بودن آنها در کنار انسان ها دفاع می کند. مصنوعات و انسان ها واسطه هایی اند که ماهیت یکدیگر را تغییر می دهند. از این رو تصمیم ها، کنش ها و عاملیت های انسان امری وساطت شده است، ما «به همراه» مصنوعات تصمیم خواهیم گرفت و کنش خواهیم کرد نه «به وسیله» آنها. تصمیم برخاسته از یک ذات ایزوله انسانی نیست و عاملی...

نظریه ساختاربندی به جهت ماهیت تلفیقی و نیز پیوستاری آن مستلزم درنظر گرفتن دوگانگی‌های دیرپایی است که جامعه‌شناسی از دیرباز درگیر آن بوده. دوگانگی‌هایی چون عین (object)، ذهن (subject)، ساختار (structure)، عاملیت (agency) از جمله مهمترین تقابل‌های این دانش نظری می‌باشند. اما هدف نظریه ساختاربندی (خاصه در آراء مقدماتی چون گیدنز و بوردیو) فهم پیوستاری و دینامیک، عاملیت انسانی، در فرایند شکل‌گیری سا...

نظریه‌های فرهنگی نقش به‌سزایی در فرآیند سیاست‌گذاری فرهنگی دارند. از جمله نظریه‌های متأخر که خاستگاه فرانسوی دارد، نظریه کنشگر- شبکه برونو لاتور است. این نظریه با رد دوگانه عاملیت- ساختار، شبکه‌ای از کنشگران ناهمجنس را مطرح می‌کند و به عاملیت انسان، طبیعت و تکنولوژی در کنار هم معتقد است. ساختار مقاله از دو بخش اصلی تشکیل شده است. ابتدا به‎مرور اجمالی مفاهیم و اصول مهم نظریه می‌پردازد و در قسمت ...

در محیط رقابتی کسب و کارهای امروزی نقش مدیران و رهبران سازمان و نوع روابط آنان با کارکنان به منظور دست یابی به بهبود عملکرد و اثربخشی سازمانی از اهیمت خاصی برخوداراست. بطوریکه نظریه های رهبری بر بکارگیری سبک های مختلف رهبری از سوی مدیران عالی و تاثیر آنها بر رفتارهای کارکنان تاکید نموده اند. از جمله نظریاتی که بر اهمیت چگونگی برقراری روابط با سایر اعضای سازمان و تاثیرات مثبت و منفی آن بر محیط س...

در محیط رقابتی امروزی، نقش مدیران سازمانها و نوع روابط آنها با کارکنان در دست­یابی به اثربخشی سازمانی از اهیمت خاصی برخوداراست. این مطالعه با مبنا قراردادن نظریه عاملیت و خادمیت، به بررسی تاثیر تجانس این دو سازه در ارتباط با نقش مدیران عامل و اعضای هیأت ­مدیره بر بروز رفتار شهروندی سازمانی کارکنان پرداخته­است. بدین منظور 108 نفر از مدیران عامل و اعضای هیأت­مدیره و 500 نفر از کارکنان 20 شرکت صنا...

در مقاله حاضر، نظر بر آن است که انسان در دیدگاه اسلامع به‌طور اساسی بر حسب مفهوم عاملیت، قابل صورت بندی است. عمل و عاملیت آدمی در این دیدگاه، مبتنی بر سه پایه اصلی است که از آنها به ‌عنوان مبانی شناختی، گرایشی و ارادی سخن می‌رود. دیدگاه عاملیت با این توضیح، به منزله سخت هسته‌ای است که باید در هر گونه نظریه پردازی روان شناختی، جامعه شناختی و نظیر آن، مورد اعتنای اساسی قرار گیرد. البته، سخن گفتن ...